Książę pomorski Bogusław X. Turcy i sława (dawniej i dziś)

Abstract

The policies of Duke Bogislaw X of Pomerania and his reforms in administration, finance and jurisprudence during his long reign have received great attention in research. A more grateful material, however, was his pilgrimage to the Holy Land in 1497. Especially the outward journey on the sea, on which the pilgrim ship got into a fierce battle with a Turkish squadron, already at that time attracted the attention of local and foreign Scribentes, of whom mainly the Pomeranian ones dealt with praising words his heroic fight against the Turks and the resulting rescue of the galley from the greatest danger. This highly acclaimed struggle of Bogislaw, which according to those reports gave him a triumphant reception on his return to Venice, was later still in Pomerania and today again in Poland as one of the most important achievements and glorified in poems, paintings and prints. The question of whether and how he himself, his contemporaries or posterity were involved in such an impact story will be explored in this article. Because of this battle on the pilgrim ship there is also an Italian report, probably printed in Venice in 1497, which, however, praises the Venetian captain in his courageous behavior against the Turks.

Abstrakt

Polityka księcia pomorskiego Bogusława X oraz jego reformy w administracji, finansach i sądownictwie podczas jego długiego panowania cieszyły się dużym zainteresowaniem badaczy. Niezwykłym wydarzeniem była jego pielgrzymka do Ziemi Świętej w 1497 roku, zwłaszcza podróż morska, podczas której załoga statku pielgrzymiego wdała się w zaciętą bitwę z eskadrą turecką. Wydarzenie to już w czasach Bogusława zwróciło uwagę kronikarzy, zwłaszcza pomorskich, którzy wychwalali bohaterską walkę księcia z Turkami i uratowanie statku z wielkiego niebezpieczeństwa. Zwycięstwo Bogusława, który zgodnie z przekazami został przyjęty triumfalnie w Wenecji, a także na rodzimym Pomorzu, zostało uznane za jedno z ważniejszych osiągnięć księcia i rozsławione w wierszach, malarstwie i grafice. Niniejszy artykuł poświęcony jest pytaniu, czy i w jaki sposób sam Bogusław i jemu współcześni czy też późniejsze przekazy wpłynęły na taką wersję wydarzeń. Omówiony zostanie włoski raport, prawdopodobnie powstały w Wenecji w 1497 roku, który podkreśla zasługi weneckiego kapitana statku i jego odważne zachowanie w potyczce z Turkami.

Keywords

Bogislaw X, Pomerania, Stettin, Ottoman Empire, pilgrimage

Słowa kluczowe

Bogusław X, Pomorze, Szczecin, Imperium Osmańskie, pielgrzymka